Formacja Vossenveld, która odsłania się w okolicy miasta Winterswijk w Holandii znana jest z nagromadzenia skamieniałych kości środkowotriasowych morskich gadów…
Archiwum aktualności naukowych

Późnokambryjskie koprolity i skamieniałe jaja z terenu Polski
Górnokambryjskie utwory formacji słowińskiej dostarczyły trójwymiarowo zachowanych mikroskamieniałości fosforanowych…

Makroflora mezozoiczna z Polski
Z okazji stulecia Polskiego Towarzystwa Botanicznego czasopismo Acta Societatis Botanicorum Poloniae opublikowało specjalną kolekcję artykułów, zatytułowaną Stulecie botaniki polskiej.

Najstarszy nowotwór u kopalnego płaza
Nowotwory to choroby, które rozwijają się, kiedy komórki ciała dzielą się w sposób niekontrolowany…

„Oko Saurona” i inne mikroorganizmy
Otwornice i blisko z nimi spokrewnione gromie dominują w zespołach mejobentosu w regionach polarnych.

Nowy triasowy oftalmozaur!
Omfalozaury (Omphalosauridae) to jedne z najbardziej zagadkowych mezozoicznych gadów morskich.

Nowy, ilustrowany katalog igieł gąbek
Opis kształtu igieł gąbek i organizacji ich szkieletu stanowią podstawę ich taksonomii i systematyki.

Pierwsze kredowe statolity głowonogów
Statolity mezozoiczne znano dotąd tylko z jury; praca przedstawia pierwsze statolity głowonogów z kredy.

Wycieczki Terenowe po 11. Międzynarodowym Sympozjum Kredowym
Odbyły się posympozjalne wycieczki pod hasłem „Koniec ery: zapis wydarzeń na granicy kreda-paleogen w Polsce” (27-28 sierpnia).

Kielichy liliowców Haplocrinites z dewonu Gór Świętokrzyskich
Analizy morfometryczne sugerują przynależność zebranego materiału do jednego gatunku…

Opisano nowy rodzaj i gatunek jurajskiego liliowca
Nowy liliowiec bezłodygowy – Ausichicrinites zelenskyyi

Zagadka struktur syderytowych z miocenu Turowa rozwiązana
Struktury syderytowe są przedmiotem wielu kontrowersji i były interpretowane jako koprolity lub pseudoskamieniałości…

Unikatowe przegrupowanie genów mitochondrialnych u koralowców
Kariofylidy uważane były tradycyjnie za najliczniejszą w gatunki grupę koralowców sześciopromiennych…

Kompletny genom mitochondrialny króliczka karłowatego
W najnowszej pracy przedstawiono dane nt. pierwszej kompletnej sekwencji genomu mitochondrialnego króliczka karłowatego

Mszywioły na liściu
Bardzo rzadkie znalezisko – liść rośliny drzewiastej porośnięty przez morskie mszywioły…

Nowe spojrzenie na archeocjaty
Czy archeocjaty, zaliczane dotąd do gąbek, to „glony”?

Najstarszy opisany pliozaur znów przebadany
Ischyrodon meriani to słabo poznany takson pliozaura ze środkowej jury Szwajcarii.

Bardzo rzadkie, wczesnokredowe gąbki z Sardynii
Opisywany zespół składał się z elementów szkieletowych (tzw. igieł) należących do trzech grup gąbek.

Tropy seymouriamorfów z Basenu Boskowickiego
Z permskich osadów Basenu Boskowickiego w Czechach znane są setki okazów seymouriamorfów (grupa wymarłych tetrapodów).

Bliźniaczo podobne koralowce
Gatunki bliźniacze (kryptyczne) stanowią ogromne wyzwanie dla tradycyjnej taksonomii i prób oszacowania różnorodności biologicznej.

Zespół dolnooligoceńskich ramienionogów z Mammendorf, Niemcy
Zespół ten liczy 13 gatunków, należących do 11 rodzajów.

Brachiopody z Oceanu Reickiego Maroka
Opisano sześćdziesiąt gatunków ramienionogów środkowodewońskich z Jbel Issoumour (wym. Dżebel Isumur; Antyatlas, Maroko).

Nowe liliowce z Gór Świętokrzyskich
Opisano dewońskie liliowce pochodzące z Gór Świętokrzyskich, w tym nowy gatunek – Codiacrinus sevastopuloi.

Czy skorupki otwornic są dobrym paleotermometrem?
Czy skorupki otwornic są dobrym paleotermometrem? Otwornice to malutkie, przeważnie morskie zwierzęta jednokomórkowe należące do królestwa protistów. Ich skorupki są

Nowe gatunki gąbek kenozoicznej Tetydy
Gąbki są szeroko rozpowszechnione w kopalnych oraz dzisiejszych środowiskach morskich.

Zmiany w nazewnictwie dinozaurów ptasiomiednicznych
Ornithischia, czyli dinozaury ptasiomiedniczne, to jedna z trzech głównych gałęzi ewolucyjnych dinozaurów. W trakcie ich historii ewolucyjnej trwającej ponad 134 miliony lat dinozaury ptasiomiedniczne wykształciły znaczną różnorodność biologiczną …

Nowe badania dinozaura z rodzaju Borogovia
Borogovia gracilicrus to dinozaur z grupy teropodów, którego szczątki odkryto w 1971 r. w osadach najwyższej górnej kredy Mongolii podczas polsko-mongolskich ekspedycji paleontologicznych do Basenu Nemegt.

Triasowe ichtiozaury z Syberii
Późny trias (ok. 225 milionów lat temu) był ważnym okresem w ewolucji ichtiozaurów, gdyż właśnie wtedy wyewoluowały ich zaawansowane, „rybokształtne” formy.

Preferencje głębokościowe amonitów
Stabilne izotopy oraz ślady drapieżnictwa rzucają nowe światło na preferencje głębokościowe amonitów

Gigantyczna igła gąbki
Wyniki nowych badań gigantycznej krzemionkowej igły bazalnej głębokowodnej gąbki Monorhaphis chuni…

Korale denkowe z Gór Świętokrzyskich
W pracy opisano wolno leżące kolonie koralowców…

Ewolucja wielkości ciała paleozoicznych szkarłupni
Liliowce należały do jednych z najliczniejszych i najbardziej zróżnicowanych morskich zwierząt bentosowych w paleozoiku.

Tomografia neutronowa w badaniu kopalnych szczątków roślin
użycie nowoczesnej techniki (tomografia neutronowa, fluorescencja) pozwala uzyskać więcej informacji z późnokredowych skamieniałości roślinnych…

Koncepcja „heteromorficznych amonitów”
Termin „heteromorfy” odnosi się do „aberrantnych” amonitów (na przykład skafitów) o rozkręconych na różne sposoby muszlach.

Biomineralizacja u koralowców Stylophora
Wyniki badań mechanizmów biomineralicacji u koralowców rafotwórczych – Scleractinia

Nowe gatunki późnokredowych ślimaków z Cypru
Odkryto kopalne ślimaki żyjące w głębiach oceanicznych wokół siarczkowych struktur przypominających kominy

Choroby dinozaurów związane z wiekiem
Stare dinozaury są bardzo rzadkie w zapisie kopalnym. Badanie skupia się na szczątkach największego osobnika Gobihadros mongoliensis.

Skanowanie 3D tarbozaura
Ci, którzy odwiedzili Muzeum Ewolucji w ostatni weekend, czyli 15 i 16 maja 2021 r., zobaczyli nagi stelaż i oryginalne, skamieniałe kości tarbozaura rozłożone na podłodze w sali.

Kocurypelta – nowy aetozaur z Polski
Kocurypelta silvestris to nowy gatunek prezentuje nietypową anatomię czaszki.

Nowy gatunek retiolita z Polski
Nowy retiolit – Papiliograptus retimarginatus Kozłowska & Bates, 2021 – został odkryty w głębokim wierceniu bałtyckiej części platformy wschodnioeuropejskiej, w Polsce.

Symbioza u triasowych koralowców
Triasowe koralowce z włoskich Dolomitów (karnik, ok. 230 milionów lat temu) stanowią spektakularne świadectwo rozwoju pierwszych raf koralowych w oceanie Tetydy

Palaeolagus – wczesny zajęczak
Palaeolagus z eocenu i oligocenu Ameryki Północnej to wczesny zajęczak, którego anatomia była prawdopodobnie zbliżona do anatomii hipotetycznego wspólnego przodka współczesnych zajęczaków – zającowatych (zajęcy i królików) oraz szczekuszek.

Opis czaszki elasmozaura
Plezjozaury z grupy elasmozaurów były kredowymi gadami morskimi o niezwykle długich szyjach, których szkielet zawierał nawet ponad 70 kręgów szyjnych (najwięcej ze wszystkich znanych kręgowców żyjących na Ziemi). Thalassomedon haningtoni to jeden z najlepiej zachowanych elasmozaurów, jakie dotychczas opisano.

Wzór Schregera w ciosach trąbowców
Wyniki badań przekrojów poprzecznych ciosów trąbowców pokazujące użyteczność wzoru Schregera.

Nowy rodzaj i gatunek koralowca z Eocenu Włoch
Nowy rodzaj i gatunek koralowca z Eocenu Włoch – Nancygyra dissepimentata – o ekstremalnie rozbudowanym pęcherzykowatym cenosteum.

Skafity i ich aptychy
Skafity to spektakularna grupa heteromorficznych amonitów o częściowo rozkręconej muszli. Należą one do najliczniejszych i najlepiej zbadanych amonitów późnej kredy.

Dzisiejszy koralowiec – „żyjąca skamieniałość”
Pierwszy dzisiejszy koralowiec o dwumineralnym, aragonitowo-kalcytowym szkielecie, podobny do koralowca z kredy.

Tajemnica pierwszego triasowego żółwia rozwiązana
Chelytherium obscurum okazał się być tożsamy z triasowym żółwiem z Niemiec – Proterochersis robusta opisanym w roku 1913 i blisko spokrewnionym z Proterochersis porebensis z Polski.

Niestrawne odkrycie
Po raz pierwszy opisano bogaty zbiór różnych typów triasowych bromalitów (skamieniałe wydaliny) z łupków Reingraben w Polzbergu (północne Alpy Wapienne, Austria).

Kredowa flora z Dolnego Śląska
Ok. 90–85 milionów lat temu obszar dzisiejszej Europy był w większej części zalany morzem, a roślinność lądowa porastała wyspy Archipelagu Europejskiego.

Szczątki najstarszego prassaka z Grenlandii
Polscy badacze wraz z duńskim kolegą opisali szczątki najstarszego na świecie prassaka, którego znaleźli na Grenlandii w skałach sprzed 215 milionów lat. Choć jest to tylko żuchwa z dwoma zębami to ząb trzonowy jest pierwszym na świecie zębem z dwoma korzeniami.

Tańczące ramiona liliowców
Szkarłupnie, podobnie jak np. jaszczurki, mają zdolność autotomii, tj. odrzucania części własnego ciała w przypadku niebezpieczeństwa (najczęściej w wyniku ataku drapieżnika).

Zrekonstruowano mózg wymarłego królika
Naukowcy z Polski i Kanady wykonali wirtualną rekonstrukcję mózgu królika żyjącego 34 mln lat temu. Dzięki temu jesteśmy bliżsi poznania trybu życia tego kopalnego zwierzęcia.