“Diamentowe” rozgwiazdy

"Diamentowe" rozgwiazdy

Niedawno odkryto, że pewne rozgwiazdy tworzą kalcytowy szkielet o potrójnie okresowej beleczkowatej mikrostrukturze, przypominającej strukturę atomową diamentu. Złożona jest ona z połączonych beleczek uformowanych niczym gwiazdobloki na planie czworościanów układających się w regularny sześciokątny wzór podobnie jak plaster miodu. Takie ułożenie zapewnia im nadzwyczajną wytrzymałość mechaniczną, pozwalając przy tym optymalnie wykorzystać przestrzeń, a jednocześnie maksymalnie oszczędzić materiał.

W pracy opisano podobną mikrostrukturę u dewońskich liliowców z Gór Świętokrzyskich. Tak wysoce uporządkowana mikrostruktura szkieletu wzbogaconego w magnez mogła pojawić się u tych szkarłupni w odpowiedzi na zwiększoną presję drapieżników.
Struktura atomowa diamentu złożona z połączonych tetraedrów i falochron zbudowany z gwiazdobloków w zestawieniu z mikrostrukturą dzisiejszych rozgwiazd i dewońskich liliowców

Publikacja IP PAN: Gorzelak P., Kołbuk D., Stolarski J., Bącal P., Januszewicz B., Duda P., Środek D., Brachaniec T., Salamon M.A., 2023. A Devonian crinoid with a diamond microlattice. Proceedings of The Royal Society B 290: 20230092, doi: 10.1098/rspb.2023.0092